Częste choroby pracownika a podstawa do wynagrodzenia chorobowego i zasiłku chorobowego

Jeśli pracownik jest niezdolny do wykonywania pracy (otrzymał stosowne zaświadczenie lekarskie ZLA – potocznie zwane zwolnieniem lekarskim), to co do zasady za czas tej niezdolności do pracy przysługuje mu wynagrodzenie chorobowe, o którym mowa w art. 92 kodeksu pracy, albo zasiłek chorobowy. Wynagrodzenie chorobowe przysługuje za pierwsze 33 dni niezdolności do pracy w roku kalendarzowym, przy czym, jeśli pracownik ukończył 50 rok życia, wynagrodzenie chorobowe przysługuje po upływie 14 dni niezdolności do pracy. Od 34 dnia (15 dnia) niezdolności do pracy pracownik otrzymuje zasiłek chorobowy, który jest wypłacany albo bezpośrednio przez ZUS (jeśli pracodawca zgłasza do ubezpieczenia do 20 ubezpieczonych) albo pracodawca (jeśli zgłasza do ubezpieczenia powyżej 20 ubezpieczonych – liczbę ubezpieczonych ustala się na dzień 30 listopada poprzedniego roku).

Zasady ustalania wysokości wynagrodzenia chorobowego czy zasiłku chorobowego określa ustawa z dnia 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (zwana potocznie ustawą zasiłkową). Aby obliczyć wysokość wynagrodzenia chorobowego czy zasiłku chorobowego, ustala się najpierw tzw. podstawę brutto. Stosownie do treści art. 36 ustawy zasiłkowej, podstawą wynagrodzenia chorobowego albo zasiłku chorobowego jest średnie wynagrodzenie pracownika z 12 miesięcy poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy. Jeśli pracownik jest zatrudniony krócej niż 12 miesięcy, podstawą brutto jest średnie wynagrodzenie z pełnych miesięcy.

Przykładowo, jeśli pracownik został zatrudniony w dniu 10 lipca 2017 roku, z wynagrodzeniem w kwocie 2000 zł, następnie od 1 stycznia 2018 otrzymał podwyżkę do 2300 zł, a w kwietniu 2018 roku poszedł na zwolnienie lekarskie (od 3 do 12 kwietnia, zwolnienie lekarskie obejmuje również weekendy i inne dni wolne od pracy), to podstawa do wynagrodzenia chorobowego wyniesie (5*2000 zł + 3*2300 zł) / 8 = 2112,50 zł. Do obliczeń nie bierzemy pod uwagę lipca, gdyż jest to niepełny miesiąc zatrudnienia.

Mając ustaloną podstawę brutto, ustala się tzw. podstawę netto. Podstawa netto to nic innego, jak podstawa brutto, pomniejszona o 13,71% z tej podstawy brutto – te 13,71% to suma składek na ubezpieczenia społeczne, finansowana przez pracownika. W naszym przykładzie podstawa netto wyniesie zatem: 2112,50 zł – 13,71% z 2112,50 zł = 1822,88 zł. Pracownik przebywał na zwolnieniu lekarskim łącznie 10 dni, a zatem wysokość wynagrodzenia chorobowego wyniesie: 1822,88/30*80%*10 = 486,10 zł.

Częste zwolnienia lekarskie pracownika a podstawa do wynagrodzenia chorobowego i zasiłku

Może się zdarzyć, że pracownik często choruje, a w międzyczasie zmieniają się jego składniki wynagrodzenia, w szczególności dostaje on np. podwyżkę. Nie zawsze jednak podstawę brutto (średnią z 12 miesięcy) trzeba naliczać każdorazowo od nowa. Stanowi o tym wyraźnie przepis art. 43 ustawy zasiłkowej – podstawy wymiaru zasiłku chorobowego (wynagrodzenia chorobowego) nie ustala się na nowo, jeśli między zasiłkami tego samego albo innego rodzaju nie było przerwy albo była ona krótsza niż 3 miesiące.

Co bardzo istotne, nawet, jeśli po powrocie ze zwolnienia lekarskiego pracownik otrzymuje nawet znaczną podwyżkę wynagrodzenia, to nie ma ona wpływu na wysokość podstawy wynagrodzenia chorobowego albo zasiłku chorobowego, jeśli na kolejne zwolnienie lekarskie pójdzie on w ciągu 3 miesięcy od dnia ostatniej niezdolności do pracy. Aby ta podwyżka wynagrodzenia została uwzględniona, a podstawa do wynagrodzenia chorobowego albo zasiłku przeliczona na nowo, pracownik musi przepracować (musi minąć) co najmniej 3 miesiące.

Wracając do naszego przykładu. Gdyby pracownik np. od 1 maja dostał kolejną podwyżkę (albo w tym miesiącu dostał jakąś nagrodę pieniężną), a na kolejne zwolnienie lekarskie poszedł w dniu np. 12 czerwca, to podstawa do wynagrodzenia chorobowego albo zasiłku w czerwcu będzie taka sama, jak była przy zwolnieniu lekarskim z kwietnia, gdyż pomiędzy tymi zwolnieniami lekarskimi przerwa była krótsza niż 3 miesiące.

Od omawianej w niniejszym artykule zasady istnieje jedno odstępstwo. Podstawę zasiłku chorobowego albo wynagrodzenia chorobowego ustala się zawsze na nowo (nawet, jeśli między kolejnymi zwolnieniami lekarskimi przerwa była krótsza niż 3 miesiące), jeśli pracownik zmienia wymiar etatu zatrudnienia. Przykładowo jeśli pracownik pracuje na pełnym etacie z pensją 3000 zł, w marcu idzie na zwolnienie lekarskie, następnie od maja pracuje na 1/2 etatu i w czerwcu idzie na kolejne zwolnienie lekarskie, to podstawę wynagrodzenia chorobowego albo zasiłku chorobowego za czerwiec ustala się na nowo.

Jeśli interesuje Cię ta tematyka, zapraszamy do zapoznania się z naszą ofertą szkoleniową: Kurs kadr online, Kurs płac online, Szkolenie kadry i płace online. Wszystkie nasze szkolenia odbywają się w całości przez internet – możesz wziąć w nich udział bez wychodzenia z domu, z każdego miejsca i urządzenia z dostępem do internetu. Po ukończeniu szkoleń otrzymasz od nas stosowny certyfikat i zaświadczenie MEN – jako jednostka oświatowa – Niepubliczne Centrum Kształcenia Ustawicznego SPD SZKOLENIA, wpisane do Rejestru Szkół i Placówek Oświatowych, posiadamy wszelkie uprawnienia do organizacji tego typu kursów oraz wystawiania po ich ukończeniu zaświadczenia MEN.