Zwolnienie lekarskie na przełomie roku a wynagrodzenia chorobowe i zasiłki chorobowe

Z tytułu niezdolności do pracy z powodu choroby pracownikowi przysługiwać mogą albo wynagrodzenie chorobowe albo zasiłek chorobowy. To pierwsze świadczenie określone zostało w przepisie art. 92 kodeksu pracy, przy czym prawo do niego pracownik zachowuje za pierwsze 33 dni niezdolności do pracy z powodu choroby w ciągu roku kalendarzowego (albo 14 dni niezdolności do pracy z powodu choroby, jeśli pracownik ukończył już 50-ty rok życia). Z kolei prawo do zasiłku chorobowego uregulowane zostało w przepisach tzw. ustawy zasiłkowej – ustawy z dnia 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.

Te 33 dni choroby w ciągu roku kalendarzowego, za które pracownik co do zasady zachowuje prawo do wynagrodzenia chorobowego (wypłacanego ze środków pracodawcy) nie oznacza, że pracownik musi przebywać na zwolnieniu lekarskim w ciągłości przez co najmniej 33 dni. Te 33 dni to suma dni zwolnień lekarskich, przy czym, jeśli ta suma dni niezdolności do pracy przekracza te 33 dni (albo 14 dni), to od 34 dnia (od 15 dnia) pracownik nabywa prawo do zasiłku chorobowego. Może się zatem okazać, że pracownik w miesiącu marcu 2018 roku będzie przebywał na zwolnieniu lekarskim przez 12 dni, a następnie na kolejnym zwolnieniu lekarskim przez okres od 1 do 25 lipca, to z tytułu niezdolności do pracy za 12 dni w marcu należy mu się wynagrodzenie chorobowe, następnie za okres od 1 do 21 lipca również wynagrodzenie chorobowe, a za okres od 22 do 25 lipca już zasiłek chorobowy gdyż pracownik „wyczerpał” wszystkie dni choroby z wynagrodzeniem chorobowym, a nadal jest niezdolny do pracy.

Niezdolność do pracy z powodu choroby na przełomie roku – wynagrodzenie chorobowe czy zasiłek chorobowy?

Może się okazać, że pracownik będzie np. chorował kilka razy w ciągu roku, będą to zwolnienia lekarskie krótkoterminowe, a następnie rozchoruje się w grudniu i na zwolnieniu lekarskim będzie przebywał na przełomie roku i nadal w styczniu, w kolejnym roku kalendarzowym. Niektórzy pracodawcy mają wówczas problem z ustaleniem, co się należy pracownikowi w styczniu – czy np. nadal zasiłek chorobowy, czy – skoro jest to już nowy rok – od nowa liczone do 33 dni wynagrodzenie chorobowe. W praktyce ustalenie tego, jaki rodzaj świadczenia (wynagrodzenie chorobowe czy zasiek chorobowy) przysługuje pracownikowi jest proste. Wystarczy pamiętać o jednej regule – rodzaj świadczenia, przysługującego pracownikowi w nowym roku kalendarzowym, jeśli pracownik ten był niezdolny do pracy z powodu choroby na przełomie lat, jest taki sam, jak świadczenie, przysługujące pracownikowi w dniu 31 grudnia danego roku. O co dokładnie chodzi? Pokażmy to na przykładach.

Przykład: pracownik w roku 2017 przebywał na zwolnieniach lekarskich w okresie od 1 do 5 marca, następnie od 11 do 23 lipca oraz od 27 grudnia do 11 stycznia 2018 roku. W tym przypadku w roku 2017 pracownik „nie wpadł” jeszcze w zasiłek chorobowy, gdyż suma dni jego niezdolności do pracy z powodu choroby nie przekroczyła 33. W dniu 31 grudnia 2017 roku pracownik przebywa na zwolnieniu lekarskim z prawem do wynagrodzenia chorobowego, a od dnia 1 stycznia 2018 roku pracownik nadal przebywa na zwolnieniu lekarskim z prawem do wynagrodzenia chorobowego, przy czym od dnia 1 stycznia 2018 roku te 33 dni choroby, za które przysługuje pracownikowi wynagrodzenie chorobowe, liczone jest od nowa.

Kolejny przykład: w roku 2017 pracownik przebywał na zwolnieniu lekarskim w okresie od 1 do 17 lutego, następnie w okresie od 1 do 14 sierpnia oraz 10 do 31 października. W dniu 23 grudnia ponownie stał się niezdolny do pracy i otrzymał od lekarza zwolnienie lekarskie do dnia 21 stycznia 2018 roku. W roku 2017 pracownik wyczerpał już okres niezdolności do pracy (33 dni) za które przysługuje mu wynagrodzenie chorobowe i „wpadł” w zasiłek chorobowy. Na dzień 31 grudnia 2017 roku pracownik, będąc niezdolnym do pracy z powodu choroby, ma wypłacany zasiłek chorobowy, finansowany przez ZUS. Z przyjściem nowego roku 2018, a więc w dniu 1 stycznia 2018, pracownik nadal przebywa na zwolnieniu lekarskim, które rozpoczęło się jeszcze w 2017 roku, a więc nadal kontynuuje okres zasiłkowy i za okres od 1 do 21 stycznia otrzyma zasiłek chorobowy, a nie wynagrodzenie chorobowe, pomimo faktu, iż jest to już nowy rok kalendarzowy i teoretycznie od nowa powinniśmy liczyć 33 dni zwolnienia lekarskiego z wynagrodzeniem chorobowym. Ten zasiłek chorobowy pracownik będzie otrzymywać, dopóki nie skończy się jego niezdolność do pracy z powodu choroby, rozpoczęta jeszcze w 2017 roku. Dopiero jeśli pracownik pójdzie na kolejne zwolnienie lekarskie np. w marcu, to z tego tytułu należeć mu się będzie wynagrodzenie chorobowe z puli 33 dni w roku kalendarzowym.

Ważne jest zatem to, co ma miejsce w dniu 31 grudnia danego roku. Jeśli pracownik choruje na przełomie lat kalendarzowych, to zawsze należy sprawdzić, jakie świadczenie przysługuje mu w dniu 31 grudnia – jeśli jest to wynagrodzenie chorobowe, to przy kontynuacji zwolnienia lekarskiego w nowym roku pracownik otrzyma wynagrodzenie chorobowe, liczone z nowej puli 33 (albo 14, gdy ukończył 50-ty rok życia) dni. Natomiast jeśli w dniu 31 grudnia danego roku pracownik choruje z prawem do zasiłku chorobowego, to przy kontynuacji zwolnienia lekarskiego w nowym roku nadal otrzymuje zasiek chorobowy, a dopiero po wystąpieniu przerwy między zwolnieniami lekarskimi, to nowe zwolnienie uprawniać będzie pracownika do otrzymania wynagrodzenia chorobowego za czas niezdolności do pracy.

Pamiętaj, że zasiłek chorobowy finansowany jest ze środków ZUS. O tym, kto jest płatnikiem zasiłku w danym roku decyduje dzień 30 listopada poprzedniego roku kalendarzowego. Jeśli na ten dzień pracodawca zgłasza do ubezpieczenia chorobowego do 20 osób, zasiłek wypłaca bezpośrednio ZUS. Z kolei jeśli tych ubezpieczonych na dzień 30 listopada poprzedniego roku jest powyżej 20, zasiłki wypłaca pracodawca, pomniejszając o kwotę wypłaconych zasiłków odprowadzane do ZUS składki na ubezpieczenia społeczne.