Rezygnacja z urlopu macierzyńskiego – 2 warunki

Rezygnacja z urlopu macierzyńskiego nie jest nieograniczonym prawem matki dziecka. Aby była ona możliwa, musi zostać spełnionych kilka warunków. Przede wszystkim rezygnacja z urlopu macierzyńskiego nie jest dopuszczalna przed upływem 14 tygodni tego urlopu macierzyńskiego. Zgodnie z art. 180 §4 kodeksu pracy Pracownica, po wykorzystaniu po porodzie co najmniej 14 tygodni urlopu macierzyńskiego, ma prawo zrezygnować z pozostałej części tego urlopu i powrócić do pracy.

Należy podkreślić wyraźnie, iż te 14 tygodni macierzyńskiego musi pracownica wykorzystać po porodzie. Dlaczego to takie ważne? Otóż może ona rozpocząć urlop macierzyński jeszcze przed przewidywaną datą porodu, do maksymalnie 6 tygodni przed porodem. Nie oznacza to zatem, że jeśli ona przed porodem wykorzysta te 6 tygodni urlopu macierzyńskiego, to po porodzie musi jeszcze wykorzystać tylko 8 i może zrezygnować z pozostałej części urlopu macierzyńskiego. Nie. Te 14 tygodni macierzyńskiego ona musi wykorzystać po porodzie, nie ma tu znaczenia ta część urlopu macierzyńskiego, którą pracownica wykorzystała jeszcze przed porodem.

Rezygnacja z urlopu macierzyńskiego – warunki dopuszczalności

Co jednak istotne, ta rezygnacja z macierzyńskiego może nastąpić wyłącznie w przypadku, gdy pozostałą część urlopu macierzyńskiego wykorzysta pracownik – ojciec wychowujący dziecko albo przez okres odpowiadający okresowi, który pozostał do końca urlopu macierzyńskiego, osobistą opiekę nad dzieckiem będzie sprawował ubezpieczony – ojciec dziecka, który w celu sprawowania tej opieki przerwał działalność zarobkową.

Co istotne, taka rezygnacja z macierzyńskiego może nastąpić już po 8 tygodniach tego urlopu, jeśli matka dziecka legitymuje się orzeczeniem o niezdolności do samodzielnej egzystencji.

Sam urlop macierzyński rozpoczyna się co do zasady niejako automatycznie z dniem porodu. Pracownica nie musi składać żadnego wniosku o udzielenie jej urlopu macierzyńskiego. Jedynie w sytuacji, gdy chce skorzystać z urlopu macierzyńskiego jeszcze przed przewidywaną datą porodu, może w tym celu złożyć wniosek o udzielenie urlopu macierzyńskiego przed porodem. Pracodawca ma obowiązek taki wniosek uwzględnić.

W praktyce jednak rzadko która pracownica decyduje się na urlop macierzyński przed porodem. Z reguły do dnia porodu przebywa na zwolnieniu lekarskim w ciąży, z prawem do zasiłku chorobowego w wysokości 100% podstawy, a dopiero od dnia porodu rozpoczyna korzystanie z urlopu macierzyńskiego. Takie rozwiązanie pozwala jej na korzystanie po porodzie z pełnego urlopu macierzyńskiego, a potem ewentualnie rodzicielskiego.

Rezygnacja z urlopu macierzyńskiego przez matkę dziecka w przypadku, gdy przejmuje pozostałą część ojciec dziecka powoduje rozpoczęcie urlopu, który powszechnie nazywa się urlopem tacierzyńskim. Ten urlop tacierzyński to właśnie ta część urlopu macierzyńskiego, której nie wykorzystała matka, a przekazała ją niejako do wykorzystania ojcu dziecka. Od razu należy wyraźnie podkreślić, iż jeśli ma miejsce rezygnacja z macierzyńskiego, a pozostałą część ma przejąć inna osoba, to tą inną osobą może być wyłącznie ojciec dziecka.

Rezygnacja z urlopu macierzyńskiego odbywa się na pisemny wniosek pracownicy. Złożenie wniosku o rezygnację z macierzyńskiego przed upływem tych 14 (8) tygodni jego trwania powoduje, że pracodawca wniosku takiego nie może uwzględnić – nie została bowiem spełniona jedna z przesłanek umożliwiających samą rezygnację z macierzyńskiego. Z kolei jeśli te 14 tygodni macierzyńskiego matka już wykorzystała, to rezygnacja z macierzyńskiego jest możliwa, a warunkiem jest tutaj złożenie stosownego wniosku.

W treści wniosku o rezygnację z urlopu macierzyńskiego pracownica musi wskazać, w jaki sposób dotychczas wykorzystała ten urlop macierzyński, z jakim dniem ma nastąpić rezygnacja z urlopu macierzyńskiego oraz kto przejmie pozostałą część tego urlopu macierzyńskiego. Przykładowa treść takiego wniosku może wyglądać następująco (w nagłówku zawiera oczywiście dane pracownicy i pracodawcy):

1. W związku z wykorzystaniem ….. tygodni urlopu macierzyńskiego, rezygnuję z pozostałej części urlopu macierzyńskiego, który przysługuje mi na dziecko ………………………, urodzone ………………………….
2. Urlop macierzyński wykorzystałam w następujący sposób: przed porodem ……… tygodni, po porodzie …………….. tygodni.
3. Do pracy zamierzam wrócić z dniem …………………..
4. Do niniejszego wniosku załączam zaświadczenie pracodawcy ojca dziecka ……………………………., potwierdzające termin rozpoczęcia przez niego urlopu macierzyńskiego w terminie bezpośrednio po mojej rezygnacji i powrocie do pracy.

Taki wniosek o rezygnację z urlopu macierzyńskiego pracownica składa pracodawcy nie później niż na 7 dni przed planowanym powrotem do pracy po rezygnacji z części macierzyńskiego. Do wniosku dołącza kopię wniosku pracownika – ojca wychowującego dziecko o udzielenie pozostałej części urlopu macierzyńskiego albo kopię oświadczenia ubezpieczonego – ojca dziecka o przerwaniu działalności zarobkowej (np. prowadzenia działalności gospodarczej czy przerwania realizacji umowy zlecenia) w celu sprawowania opieki nad dzieckiem przez okres odpowiadający okresowi, który pozostał do końca urlopu macierzyńskiego.

Jak widzisz, rezygnacja z urlopu macierzyńskiego jest możliwa, ale wyłącznie w ściśle określonych warunkach – po pierwsze te 14 tygodni (8 tygodni) urlopu macierzyńskiego musi zostać wykorzystane, a po drugie tę niewykorzystaną część musi przejąć ojciec dziecka.

Więcej o tym w naszych szkoleniach: kurs kadr online oraz uprawnienia rodzicielskie – szkolenie. Obydwa szkolenia z certyfikatem i zaświadczeniem MEN. Jeśli wolisz naukę „słuchaną”, zapoznaj się z próbną lekcją naszego szkolenia „Specjalista do spraw kadr i płac – szkolenie online z zaświadczeniem MEN”. No i nowość na naszej drugiej stronie internetowej – Kurs pracownik biurowy – intensywne szkolenie online w formie audio, również z certyfikatem i zaświadczeniem MEN.